Samenvatting van initiatief
Het project richtte zich op het implementeren en evalueren van de MULTI+ leefstijlinterventie binnen GGz Centraal. MULTI+ is een multidisciplinaire aanpak die leefstijlverandering bevordert bij mensen met een psychiatrische aandoening. De interventie omvat verschillende kerncomponenten zoals dagelijkse routine, fysieke activiteit, voeding en het verminderen van middelengebruik. Deze aanpak is flexibel en kan worden aangepast aan de specifieke behoeften van de cliënten en afdelingen. Het project levert een substantiële bijdrage aan de kennis over de effectiviteit en implementatie van leefstijlinterventies binnen de psychiatrie, met specifieke aandacht voor de langdurige effecten en de dynamiek van de implementatie in een real-world setting.
Doel initiatief
Het project had als doel om implementatiefactoren en de effectiviteit van MULTI+ te onderzoeken om zo de leefstijl, gezondheid en functioneren van mensen met een ernstige psychiatrische aandoening te verbeteren.
Wat zijn succesfactoren van dit initiatief?
"Mensen met een psychiatrische aandoening hebben vaak meer behoefte aan intensievere en persoonlijke begeleiding, afgestemd op hun persoonlijke doelen en wensen. De succesfactoren van MULTI+ liggen vooral in de mogelijkheden tot flexibiliteit en aanpasbaarheid van de interventie, aan zowel cliënten als klinische afdelingen. Daarnaast is de betrokkenheid en ondersteuning vanuit de organisatie essentieel en is aandacht voor leefstijl een speerpunt van GGz Centraal. Tenslotte wordt de integratie van MULTI+ ondersteund door onderzoek naar zowel de gezondheidsuitkomsten als de implementatie. Door deze in combinatie met elkaar te bekijken, kunnen we nieuwe strategieën inzetten die de integratie van MULTI+ ondersteunen en duurzamer maken.
Een concrete succesfactor van MULTI+ initiatief is de scholing van zorgprofessionals. In samenwerking met de Christelijke Hogeschool Ede (CHE) hebben we een opleiding "Deeltijd opleiding: Leefstijl in de GGZ" opgezet. Deze maatwerkopleiding voor huidige MBO en HBO GGZ professionals is ontwikkeld door GGz Centraal in samenwerking met Lister, UMCUtrecht, Altrecht en wordt gegeven door een team van leefstijlexperts. Door het volgen van deze opleiding kunnen zorgprofessionals cliënten beter begeleiden en ondersteunen op het gebied van leefstijl. "
Wat zijn barrières van dit initiatief?
"Eén van de uitdagingen bij de implementatie van MULTI+ was de focus op meerdere leefstijlfactoren tegelijkertijd. Het was lastig om al deze elementen goed op elkaar af te stemmen binnen verschillende afdelingen en met verschillende cliëntgroepen. Toch is het belangrijk om meerdere leefstijlfactoren tegelijk aan te pakken, omdat ze elkaar beïnvloeden. Zo kan stoppen met roken of meer bewegen bijvoorbeeld de eetlust veranderen. Daarnaast hadden we ook te maken met externe factoren zoals de COVID-19 pandemie, wat de implementatie uitdagend maakte. Daarnaast behoeft een grote organisatieverandering continue tijd en aandacht, zodat aandacht voor leefstijl de nieuwe norm wordt.
Een concreet voorbeeld is dat sommige afdelingen zich niet tegelijkertijd op meerdere leefstijlfactoren konden richten. Daarom kozen ze ervoor om stapsgewijs te werken. Ze begonnen bijvoorbeeld met aandacht voor beweging door cliënten te stimuleren meer te bewegen. Nadat dit goed was ingebed, breidden ze de focus uit naar andere leefstijlfactoren, zoals stoppen met roken, gezondere voeding, of beter slapen. Zo konden ze de veranderingen geleidelijk doorvoeren. Dit neemt meer tijd in beslag, maar zorgt er ook voor dat het duurzamer wordt ingezet."
Wat is er nodig om dit initiatief te borgen en/of op te schalen?
"Om MULTI+ verder op te schalen, zijn de volgende zaken belangrijk:
– Sterke organisatorische steun: Continuïteit in organisatorische steun en voldoende middelen zijn essentieel.
– Gestandaardiseerde scholing: Zorgprofessionals moeten op alle afdelingen dezelfde training en ondersteuning krijgen, zodat ze goed voorbereid zijn om MULTI+.
– Flexibele implementatieplannen: Elk team moet een op maat gemaakt plan hebben dat kan worden aangepast aan de specifieke behoeften van hun afdeling en cliënten, terwijl ze toch de kernprincipes van MULTI+ volgen.
– Monitorings- en evaluatiesystemen: Er moet een effectief systeem zijn om de voortgang te volgen, successen te meten en snel bij te sturen waar nodig. Wij zijn bezig met de ontwikkeling instrumenten die hierbij kunnen ondersteunen."
Welke twee tips of geleerde lessen zou je andere (startende) initiatieven mee willen geven?
"Op basis van onze ervaring en opgedane kennis, zijn onze tips voor startende initiatieven: 1) Zorg voor organisatorische steun en betrokkenheid; 2) Neem voldoende tijd voor een flexibel en iteratief implementatieplan.
Organisatorische steun zorgt ervoor dat er draagvlak is voor het project, waardoor barrières sneller geadresseerd worden, en er een gezamenlijke verantwoordelijkheid ontstaat. Daarnaast is het belangrijk om tijd in te bouwen voor een flexibel en iteratief implementatieproces, zodat er ruimte is om te leren, aan te passen en te verbeteren naarmate het project vordert. Zo blijft het project flexibel en afgestemd op de behoeften van de context waarin deze geïmplementeerd wordt. "