CenteringZwangerschap

Inhoudsopgave

Startdatum:

01/11/2012

Type initiatief:

Leefstijlelement:

Ziektebeeld:

Het richt zich op een gezonde zwangerschap en geboorte, en voorbereiding op het ouderschap

Doelgroep:

Zwangeren (en hun partners)

Geschikt voor mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden?:

Ja

Domein/sector waarin dit initiatief wordt aangeboden:

Domein waarmee wordt samengewerkt:

Provincie:

Regio:

Beschikbaarheidsvorm:

Status initiatief:

Lopende of afgeronde onderzoeken:

Er is volop bewijsvoering voor CenteringZorg – internationaal, maar ook in Nederland. Hieronder een opsomming van de nieuwste wetenschappelijke publicaties over CenteringZorg in Nederland.The effect of CenteringPregnancy on maternal, birth, and neonatal outcomes amongst low-risk women in the Netherlands: A stepped cluster randomised trial.Wagijo MR, Crone MR, Bruinsma-van Zwicht BS, van Lith JMM, Billings DL, Rijnders MEB. Journal of Midwifery and Women’s Health Februari 2024 https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/jmwh.13582https://ap.lc/fJISZLong-term cost savings with Centering-based group prenatal care.Suze Jans, Xanne Westra, Matty Crone, Elske van den Akker-van Marle, Marlies Rijnders. Midwifery November 2023 https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0266613823002322Contributions of CenteringPregnancy to women’s health behaviours, health literacy, and health care use in the Netherlands Effect of CenteringPregnancy on women’s health behaviours, health literacy and healthcare use.M-a. Wagijo, M. Crone, B. Bruinsma-van Zwicht, J. van Lith, D.L. Billings, M. Rijnders. Preventive Medicine Reports Oktober 2023 https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2211335523001353Self-management support by health care providers in prenatal Shared Medical Appointments (CenteringPregnancy©) and prenatal individual appointments.Anna H.C. Tsiamparlis-Wildeboer , Esther I. Feijen-De Jong, Mirjam T. van Lohuizen , Elke Tichelman, Ank de Jonge, Fedde Scheele. Februari 2023, Patient Education and Counseling, February 2023, 107579 https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36463823/CenteringPregnancy in the Netherlands: Who engages, who doesn’t, and why.Wagijo MR, Crone MR, van Zwicht BS, van Lith JMM, Schindler Rising S, Rijnders MEB. Birth. 2022 Jun;49(2):329-340. doi: 10.1111/birt.12610. Epub 2022 Jan 28. PMID: 35092071 Free PMC article. Clinical Trial. Januari 2022 https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/birt.12610

Samenvatting van initiatief

Steeds meer verloskundig professionals in Nederland kiezen voor het aanbieden van prenatale groepszorg aan zwangeren en hun partners. Deze andere manier van zorg verlenen wordt onderschreven door het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), het Actieprogramma
Kansrijke Start en de Raad voor Volksgezondheid & Samenleving (RVS).

CenteringZwangerschap (ook wel CenteringPregnancy genoemd) vervangt de individuele consulten en biedt verloskundige zorg waarin zwangeren een actieve rol spelen. Tijdens groepsbijeenkomsten met circa tien tot zestien vaste deelnemers die rond dezelfde maand
zijn uitgerekend, vinden medische controles plaats en interactieve educatie over onderwerpen als zwangerschap, gezondheid, leefstijl, bevalling en babytijd, waarbij de zwangeren ook de gelegenheid hebben om een sociaal netwerk op te bouwen. Dit gebeurt onder begeleiding
van een verloskundig zorgprofessional en een tweede begeleider (kraamverzorgende
of praktijk/afdeling-assistent) die hiervoor beiden een tweedaagse centering-training en intervisies
volgen.

Prenatale groepszorg op basis van het Centering-model leidt tot grotere tevredenheid bij moeders en bij zorgverleners. Uit internationaal onderzoek is bekend dat het tot positieve gezondheidsuitkomsten leidt en dit is nu ook in Nederland aangetoond. De positieve
effecten omvatten:
– minder voorkomen van zwangerschapshypertensie en aanverwante
complicaties;
– vaker starten met borstvoeding;
– meer (verbeterde) kennis over de
zwangerschap;
– vaker aanwezig bij prenatale zorgafspraken en
– grotere tevredenheid over de verleende
zorg.

In vergelijking met vrouwen die alleen individuele consulten volgden, ontwikkelden
vrouwen die deelnamen aan CenteringZwangerschap een gezondere leefstijl, met minder alcoholgebruik en hogere scores op het gebied van beweging en gezonde voeding.

CenteringZwangerschap wordt sinds 2012 aangeboden in Nederland. Jaarlijks
maken inmiddels ongeveer 13.000 vrouwen gebruik van deze prenatale groepszorg, die er ook voor zorgt dat (aanstaande) ouders een sociaal netwerk vormen. Dit gebeurt veelal in
de eerstelijns verloskundigenpraktijken, maar ook ziekenhuizen kunnen CenteringZwangerschap
implementeren.

 

Doel initiatief

Betere (meer aansluitende) zorg bieden aan zwangeren en hun partners.

 

Wat zijn succesfactoren van dit initiatief?

Zorgverleners en cliënten zijn meer tevreden met deze zorg dan met individuele zorg, omdat het meer informatie en verdieping geeft en meer zelfvertrouwen. Het leidt tot een betere en meer gelijkwaardige relatie tussen zorgverleners en cliënten. En het leidt tot betere uitkomsten.

Prenatale groepszorg op basis van het
Centering-model leidt tot grotere tevredenheid
bij moeders en bij zorgverleners.
De positieve effecten omvatten:
– minder voorkomen van zwangerschapshypertensie en aanverwante complicaties;
– vaker starten met borstvoeding;
– meer (verbeterde) kennis over de zwangerschap;
– vaker aanwezig bij prenatale zorgafspraken
– grotere tevredenheid over de verleende zorg.

In vergelijking met vrouwen die alleen individuele consulten volgden, ontwikkelden
vrouwen die deelnamen aan CenteringZwangerschap een gezondere leefstijl,
met minder alcoholgebruik en hogere scores op het gebied van beweging en gezonde voeding.
Verbreiding zorgmodel

 

Wat zijn barrières van dit initiatief?

Verloskundigen die op deze andere manier zorg gaan verlenen, ervaren dit als een investering. Ze vinden het in het begin vaak lastig om zwangeren te werven. Ook moeten ze wennen aan hun nieuwe rol: het draait niet meer om het advies van de zorgverlener maar je brengt als zorgverlener je cliënten bij elkaar en begeleidt ze als groep om zelf antwoorden te vinden op de vragen die ze bezighouden.

 

Wat is er nodig om dit initiatief te borgen en/of op te schalen?

Gelukkig kunnen sinds 2024 eerstelijnsverloskundigen per deelnemer een aanvullend tarief declareren bij de zorgverzekeraar. Dat helpt bij de verbreiding van deze zorg. Daarnaast zou het mooi zijn als verloskundigen al tijdens hun opleiding leren om prenatale groepszorg aan te bieden en zelfs al een stage hierin zouden kunnen volgen.

 

Welke twee tips of geleerde lessen zou je andere (startende) initiatieven mee willen geven?

Het valt of staat vaak met het enthousiasme van de initiators. Dit is een kracht en een zwakte tegelijk… Als het teveel afhangt van individuen strandt het initiatief al snel weer.

Organisaties en/of partners betrokken bij de ontwikkeling van het initiatief

Overige:

TNO

Organisaties en/of partners waarmee wordt samengewerkt

Zorgorganisaties:

Verloskundigen, kraamzorg, jeugdgezondheidszorg, eerste en tweedelijns geboortezorg

Contactgegevens

Contactpersoon:

Laura Jansma

Functie binnen het initiatief:

PR en communicatie Stichting Centering Nederland

Bron & bestanden

Nieuw toegevoegde praktijkvoorbeelden

Publicatiedatum:

06-02-2025

Publicatiedatum:

06-02-2025

Regio: